Ο ΓΕΡΩΝ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ "ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΙΑΝΟΠΟΙΗΣΗ" ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ

"QUOD NATUM EST, PROPERAT MORI?" 

(Seneca) 

ὑπὸ Γέροντος Χαλκηδόνος Ἀθανασίου 

"Ξυπνῆστε αὐτοὺς ποὺ κοιμοῦνται, 

ἀφῆστε αὐτοὺς ποὺ ὀνειρεύονται" 

(ἀπὸ τοῖχο τῆς Ἀθήνας) 

Ὡς γνωστόν, ἓν βασικὸν πρόβλημα τοῦ συγχρόνου Χριστιανισμοῦ εἶναι ἡ στροφὴ τῶv πιστῶν πρὸς τὰς χριστιανικὰς αἱρέσεις καὶ ξένα θρησκεύματα καὶ δὴ τοὺς Πεντηκοστιανούς, τοὺς Χαρισματικοὺς καὶ τοὺς Εὐαγγελικαλικούς, ποὺ μέχρι τὸ 1990 ἐθεωροῦντο τοὐλάχιστον εἰς τὴν Ρ/Καθολικὴν Ἐκκλησίαν ἀποκλειστικῶς ὡς αἱρέσεις, αἱ ὁποῖαι εἰς τὴν νέαν "ἀγορὰν" τῶν θρησκευτικῶν δυνατοτήτων διὰ αἰσθηματικῶς ἐντόνων καὶ δραστικῶν μεθόδων τῶν ΜΜΕ ἦσαν λίαν ἐπιτυχεῖς. Σὺν τῇ παρόδῳ ὅμως τοῦ χρόνου ἠλλαξεν ἡ νοοτροπία καὶ αἱ παραδοσιακαὶ χριστιανικαὶ Ἐκκλησίαι βλέπουν τὰς νέας θρησκευτικὰς κινήσεις ἐκ ποικίλων αἰτίων, διαφορετικῶς1. Ἄλλωστε καὶ τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον, ἔνθερμος ὑποστηρικτὴς τῶν χριστιανικῶν διαλόγων, ἀνεξαρτήτως τοῦ ποῦ ὁδηγοῦν οὗτοι, ἐὰν ὁδηγοῦν, καὶ τὴν κατάστασιν εἰς τὴν ὁποίαν εὑρίσκονται σήμερον τ.ἔ. τοῦ οἰκουμενικοῦ "καμάτου", τῆς οἰκουμενικῆς ἀρχαιολογίας, τοῦ χειμῶνος, τοῦ θεολογικοῦ μηρυκασμοῦ, τοῦ διαλόγου διὰ τὸν διάλογον κ.ἄ., κατὰ τὰ τελευταῖα ἰδίως ἔτη ἐγκαινίασε "διαλόγους" καὶ μὲ τοὺς Βαπτιστάς, Μεθοδιστάς, Πεντηκοστιανοὺς καὶ Ἀντβεντιστάς, ἔστω καὶ ἂν αὐτοὶ εὑρίσκονται εἰσέτι εἰς τὴν μορφὴν τῶν ἀτύπων ἐπικοινωνιῶν ἢ τὸ προ–προ συνομιλιῶν στάδιον ἢ καὶ δὲν ἤρχισαν ἢ διεκόπησαν παρὰ τὴν ἐπίμονον ἐπιθυμίαν ὁρισμένων ἐκ τῆς ἑτέρας πλευρᾶς, καὶ τοῦτο ἐκ λόγων ἐσωτερικῶν καὶ prestige, ἕνεκα τοῦ ὑπ’ αὐτῶν διενεργουμένου προσηλυτισμοῦ εἰς χώρας Ὀρθοδόξους. Γίνεται δὲ τοῦτο ἀφ’ ἑνὸς διότι καὶ ἕτεραι Ἐκκλησίαι "καλλιεργοῦσιν" αὐτούς, ἀφ’ ἑτέρου δὲ διότι ὡρισμέναι ἐξ αὐτῶν διαθέτουν μεγάλην οἰκονομικήν, πολιτικήν, ἐνθουσιαστικὴν καὶ ἱεραποστολικὴν ἰσχύν, τ.ἔ. χάριν ἀποφυγῆς τῆς ἀπομονώσεως. 

Ἡ ἰσχυρὰ ἀνάπτυξις τῶν νέων κινήσεων καταδεικνύει πάντως τὸ ἀσύστατον τῆς ἀπόψεως, ὅτι ἡ παγκοσμίως διαδεδομένη ἐκκοσμίκευσις ὡδήγησεν εἰς τὴν ἀπώλειαν τῶν θρησκειῶν, ἢ τοὐλάχιστον εἰς τὴν συρρίκνωσίν τινων καὶ ἄνθησιν ἑτέρων. Συνέπεια δὲ αὐτῆς τυγχάνει ἡ ἀσάφεια πλέον τοῦ σκοποῦ τῆς οἰκουμένης. 

Καὶ ἐὰν ἡ προσπάθεια ἑνότητος τῶν Χριστιανῶν γίνεται μετὰ τὴν Β΄ Βατικανὴν εἰς τὴν Ρ/Καθολικὴν Ἐκκλησίαν, εἰς τοὺς Προτεστάντας ὑπάρχει σήμερον μᾶλλον μία ἀμοιβαία ἀναγνώρισις αὐτῶν ὡς διαφορετικῶν "Ἐκκλησιῶν". Ὡρισμένοι μάλιστα Ρ/Καθολικοὶ (Koch, Eckholt), θεωροῦν τὰς κινήσεις αὐτὰς ὡς μίαν τετάρτην βασικὴν μορφὴν τοῦ Χριστιανισμοῦ! Ὡδήγησαν δὲ πρὸς μίαν "πεντηκοστιανοποίησιν" τῶν ἀρχαίων Ἐκκλησιῶν. Οὕτω εἰς τὴν Ἀφρικὴν π.χ. εἰσήχθησαν εἰς τὰς λειτουργίας χαρισματικὰ στοιχεῖα. Αἱ τρεῖς μάλιστα αὐταὶ "Ἐκκλησίαι" ἀριθμοῦν περὶ τὰ 400 ἑκατομμύρια πιστῶν! Ἐν ὄψει δὲ τῆς μεταστροφῆς αὐτῆς τῶν πιστῶν, ἀπαιτεῖται ἀναμφιβόλως αὐστηρὰ αὐτοκριτικὴ καὶ περίσκεψις. 

Καὶ θὰ ἠδύνατό τις νὰ ἀναφέρει ὡς αἰτίας, πλὴν τῶν ἠθικῶν καὶ οἰκονομικῶν σκανδάλων καὶ ἄλλων δυσχερῶν προβλημάτων τῶν παραδοσιακῶν Ἐκκλησιῶν, τὴν ἔλλειψιν ἱερέων ἰδιαιτέρως εἰς τὴν Ρ/Καθολικὴν Λατινικὴν Ἀμερικήν, τὴν "πεφιλημένην" γείτονα καὶ ὄχι μόνον. Ἐξ ἑτέρου ὡς παραδοσιακαὶ Ἐκκλησίαι φαίνονται νὰ μὴν εὑρίσκουν μίαν ὀρθὴν ἀπάντησιν εἰς τὴν δυσχερῆ βιοτικὴν κατάστασιν πολλῶν μεταναστῶν καὶ τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαίθρου, ὁ ὁποῖος μετώκησεν εἰς τὰς πόλεις. 

Ἀντιθέτως αἱ Εὐαγγελικαλικαὶ καὶ Πεντηκοστιαναὶ Ἐκκλησίαι προσφέρουν ἓν ἰσχυρὸν αἴσθημα κοινωνίας καὶ οἰκογενείας. Εἰς χώρας ἄνευ κοινωνικῆς προνοίας παρέχουν ἰατρικὰς προσφοράς, αἱ ὁποῖαι διὰ πολλοὺς τυγχάνουν ἀπροσπέλαστοι. Ἀλλὰ καὶ αἱ Ὀρθόδοξοι, λόγῳ τῆς κρίσεως, προσφέρουν τροφὴν καὶ βοήθειαν εἰς τοὺς πένητας, ἀνεξαρτήτως φυλῆς καὶ θρησκεύματος.

Ταυτοχρόνως αἱ νέαι Ἐκκλησίαι ὑπόσχονται εὐτυχίαν ὄχι πρῶτον εἰς τὸ ὑπερπέραν, ἀλλὰ εἰδικὴν εὐμάρειαν ἤδη ἐν τῷ παρόντι –ἓν ἰδιαίτερον χαρακτηριστικὸν τῆς ὑλιστικῆς ἐποχῆς μας–. Εἰς τὰς ἐκκλησιαστικὰς δὲ κοινότητας, αἱ ὁποῖαι ἐνεργῶς ὑποστηρίζουν τὸν ὑλικὸν πλοῦτον, ἐνισχύεται ἡ ὑπεύθυνος δραστηριότης ἰδιαιτέρως τῶν γυναικῶν. Αὕται δὲ χαίρονται π.χ. εἰς τὴν Ἀφρικήν, ὅταν εὑρίσκουν ἄνδρας εἰς τὰς Πεντηκοστιανὰς Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖοι δὲν καταθέτουν τὰ χρήματά των εἰς τὸ ποτὸν ἢ τὰ τυχηρὰ παιχνίδια, ἀλλὰ εἰς τὴν εὐτυχίαν τῆς οἰκογενείας των. Καὶ ἐὰν ἄνθρωποι ἐξ ἰδίων "καταφεύγουν" πρὸς τὰς νέας "Ἐκκλησίας", τοῦτο σχετίζεται καὶ πρὸς τὴν θρησκευτικὴν ἐλευθερίαν, ἔστω καὶ ἂν ἡ μετάβασις αὕτη ἀπὸ τῆς νομίμου ἱεραποστολῆς πρὸς τὸν ἀπορριπτόμενον προσηλυτισμὸν τυγχάνει ρευστή. Διὰ τοῦτο τοὐλάχιστον πρὸς τροχοπέδησιν τῆς μεταβάσεως αὐτῆς αἱ παραδοσιακαὶ Ἐκκλησίαι ὀφείλουν, μεταξὺ ἄλλων, νὰ κινηθοῦν ἐντονώτερον πρὸς τὴν πραγματικότητα τῆς ζωῆς, καὶ νὰ παράσχουν εἰς τὰς γυναῖκας καὶ τοὺς λαϊκοὺς ἕνα σημαντικότερον ρόλον2. 

____________________ 

1- Πρακτικοὶ τρόποι ποιμαντικῆς, κοινωνικῆς καὶ νομικῆς ἀντιμετώπισης τῶν λατρειῶν–αἱρέσεων, ΣΤ΄ Συνάντηση Διορθοδόξου Δικτύου Πρωτοβουλιῶν μελέτης θρησκειῶν καὶ καταστροφικῶν λατρειῶν 19-22.9.2013. Ἱ. Μ. Ἁγ. Γεωργίου Χατζηδήμοβο, Βουλγαρία. 

2- B. Gabbe, "Was machen wir falsch?", Publik-Forum ἀρ. 8 (2013) 23-24.