Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου 2011

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΚΑΡΑΤΖΑΣ: "Χρειάζεται διαρκής εγρήγορση"


αποτυπώματα

Επιμέλεια: Γιάννης Δημογιάννης



Διονύσης Καρατζάς

Φιλόλογος-Ποιητής


Το αποτύπωμά σου… απέναντι στις πολλαπλές αντιφάσεις του ανθρώπινου βίου:

• η τραγικότητα και η ματαιότητα

• η πληρότητα και το κενό

• οι προσδοκίες και οι διαψεύσεις

• το επώδυνο και το ανώδυνο

• η εγρήγορση και η απάθεια

Ο άνθρωπος, από τη φύση του δισυπόστατος, αγωνίζεται να ισορροπήσει ανάμεσα στις ανάγκες της ύλης και στις απαιτήσεις του πνεύματος, ή αλλιώς ανάμεσα στη φθορά και την αφθαρσία. Φτάνει να νιώθει ικανός ακόμη και να ξεπεράσει τα όρια της φθαρτότητας του και να προσεγγίσει την αθανασία. Κι αυτό το ελπίζει με την πίστη, με τον έρωτα, με την τέχνη, με τον πλούτο.

Στον αγώνα του αυτό άλλοτε βιώνει συγκρούσεις με τον εαυτό του και με δυνάμεις υπέρτερες, όπως τη φύση, τη μοίρα και τον Θεό και καταλήγει τραγικό πρόσωπο. Κι άλλοτε αναλώνεται σε άσκοπες και ανούσιες αναζητήσεις και συντρίβεται από τη ματαιοδοξία του.

Συγχέει την πληρότητα ως συναισθηματική, ψυχική ολοκλήρωση με την κενότητα, στην οποία τον εγκλωβίζει η αμάθεια και η επιθυμία κατάκτησης εφήμερων αγαθών.

Γι’ αυτό και οι προσδοκίες του για μία καλύτερη ζωή διαψεύδονται και ο ίδιος απογοητεύεται, χάνοντας την εμπιστοσύνη του σε αξίες και θεσμούς. Δυσκολεύεται να ξεχωρίσει την ειλικρίνεια των διαθέσεων από την σκοπιμότητα των προθέσεων στις κοινωνικές και διαπροσωπικές του σχέσεις.

Αισθάνεται τότε πληγωμένος και ή υπερεκτιμά καταστάσεις και συμπεριφορές που γίνονται έτσι επώδυνες γι’ αυτόν, ή τις υποτιμά θεωρώντας τες ανώδυνες, με αποτέλεσμα να συμβιβάζεται, να αλλοτριώνεται και να οδηγείται στην απάθεια.

Συνεπώς, χρειάζεται διαρκής εγρήγορση, την οποία εξασφαλίζει μόνο η πνευματική καλλιέργεια. Αυτή δίνει στον άνθρωπο τη δύναμη να εκτιμά ψύχραιμα τις καταστάσεις, να έχει την αίσθηση του μέτρου και να ανακαλύπτει κάθε θετικό, που θα τον κάνει αισιόδοξο και ισχυρό.

Ο καλλιεργημένος άνθρωπος αντιμετωπίζει κάθε πρόκληση σαν δοκιμασία, και κερδίζει μέσα από τις εμπειρίες του, αυτοπεποίθηση και δημιουργική επικοινωνία με τους άλλους.

Ο μη καλλιεργημένος άνθρωπος παραιτείται εύκολα, χάνει τον προσανατολισμό του και βυθίζεται σε αδιέξοδα.

Ο Σωκράτης έλεγε ότι οι ξένοι περιπλανώνται –και χάνονται- στους δρόμους, ενώ οι απαίδευτοι στις δυσκολίες. Και ο Ξενοφώντας θεωρούσε ως μόνον πλούσιο άνθρωπο τον αυτάρκη…

Έργα του ιδίου: Ταξίδια Εσωτερικού (Μεταίχμιο, 2009), Απ'το μισό παράθυρο (Μεταίχμιο, 2006), Όποιος θέλει να λάμψει, καίγεται (Τιμητική έκδοση του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας, 2005)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Related Posts with Thumbnails