Τετάρτη 21 Μαΐου 2008

ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΗΣ ΑΜΑΘΕΙΑΣ


Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΑΛΦΑ

Πρεμιέρα, την Τρίτη (20 Μαΐου), των Πανελλαδικών εξετάσεων, με πρώτο εξεταζόμενο μάθημα τη Νεοελληνική Γλώσσα (γενικής παιδείας) και στους μαθητές δόθηκε προς πραγμάτευση κείμενο-απόσπασμα από τις Δοκιμές του Γ. Σεφέρη. Εντύπωση προκάλεσε το γεγονός, ότι η κεντρική επιτροπή των εξετάσεων έδωσε στους μαθητές, εκ των προτέρων (με τη μορφή επεξηγηματικών υποσημειώσεων) τη σημασία επτά λέξεων του κειμένου. Οι λέξεις ήταν οι εξής: ψεγάδια, περασμένων, υπόδικη, ροπές, παρωχημένα, ανδροειδούς και εξοβελιστεί.

Είναι προφανές ότι οι υπεύθυνοι, με την κίνησή τους αυτή, έσπευσαν να προλάβουν τον ευτελισμό της ίδιας της διαδικασίας των εξετάσεων και, κυρίως, το απόλυτο «ξεγύμνωμα» του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Άλλωστε, δεν είναι και λίγοι αυτοί που θυμούνται ακόμη τον αλήστου μνήμης σάλο (κλαυσίγελο) που προκλήθηκε πριν από αρκετά χρόνια, με τις «άγνωστες» λέξεις «αρωγή» και «ευδοκίμηση» στο μάθημα της Έκθεσης. Μια ποιοτική (και ποσοτική) διαφορά του τότε από το σήμερα: τότε ζητούσαν οι μαθητές την επεξήγηση των όρων «αρωγή» και «ευδοκίμηση», σήμερα προνοεί προληπτικώς η ίδια η Επιτροπή των Εξετάσεων, επεξηγώντας προκαταβολικώς τις λέξεις «ροπές», «ψεγάδια», «υπόδικη» και μερικές ακόμη πιο … δυσνόητες!

Η Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων (Π.Ε.Φ.) σχολιάζοντας αρμοδίως τα θέματα των εξετάσεων σε ανακοίνωσή της -υπερβαίνοντας εαυτήν- έκρινε, με μια διατύπωση επιδέξιας κομψότητας, ότι «αρκετές από τις λέξεις των οποίων δίνεται η ερμηνεία (π.χ. εξοβελιστεί, ψεγάδια, παρωχημένες, υπόδικη) δεν μπορούν να θεωρηθούν άγνωστες για μαθητές της Γ΄ Λυκείου» επικρίνοντας εμμέσως την εν λόγω επιλογή, σημειώνοντας μάλιστα, ότι «η παράθεσή τους δεν επιτρέπει τη διαβάθμιση στην αξιολόγηση των μαθητών». Αυτός ήταν όλος ο καημός τους, το ανέφικτο της αντικειμενικής πιστοποίησης (βαθμολόγησης) της γνώσης και όχι το άγος της γενικευμένης αγλωσσίας των αποφοίτων του Λυκείου στην Ελλάδα σήμερα! Μα είναι τόσο πρόδηλο και εξωφρενικό. Στο τέλος μιας δωδεκάχρονης εκπαιδευτικής διαδικασίας, με χιλιάδες ωρών παράλληλης φροντιστηριακής παραπαιδείας, με ασύλληπτο για τη λαϊκή οικογένεια οικονομικό κόστος και με ελάχιστο ελεύθερο πια χρόνο (κι αυτόν ψυχαναγκαστικά καθηλωμένο ενώπιον της τηλεοπτικής βλακείας) να τρομάζουν οι μαθητές μας μπροστά σε λέξεις, όπως «παρωχημένα» και «εξοβελιστεί»; Τα ίδια αυτά παιδιά μας, που από την ηλικία των δεκαπέντε τους χρόνων -από τα πρώτα στην Ευρώπη- μαζεύουν το ένα μετά το άλλο τα πιστοποιητικά γλωσσομάθειας ξένων πανεπιστημίων… Η απόλυτη σχιζοφρένεια!

Από την άλλη, ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας, απαντώντας σε σχετική με το θέμα ερώτηση, δήλωσε ότι το ζητούμενο είναι οι μαθητές να μάθουν να εκφράζονται και όχι να γνωρίζουν και την τελευταία λέξη ενός κειμένου (sic), υπονοώντας, ενδεχομένως, ότι και με λίγες μόνο λέξεις μπορείς να κάνεις τη δουλειά σου! Μάλιστα κύριε Γενικέ, τόσες λέξεις όσες απαιτούνται για την απάντηση σε ερωτηματολόγιο εταιρείας δημοσκοπήσεων, άντε και για τη σύνταξη ενός βιογραφικού. Κατά τα άλλα, μικροί και μεγάλοι έχουμε χαθεί στις λεωφόρους της «Κοινωνίας της Πληροφορίας» και στη φενάκη της «δια βίου μάθησης».

Στο εξής λοιπόν, ας διερευνήσουν οι ειδικοί σοβαρά το ενδεχόμενο αντικατάστασης του αδίδακτου («άγνωστου») κειμένου στην εξέταση του μαθήματος των Αρχαίων Ελληνικών από κείμενα του δοκιμιακού νεοελληνικού λόγου με τις απαραίτητες βεβαίως… λεξιλογικές διευκρινίσεις. Επιπλέον, ας προβληματιστούμε οι υπόλοιποι, δίχως προκαταλήψεις, επανεξετάζοντας την παλαιά και τόσο «παρεξηγημένη» πρόταση της κ. Αν. Διαμαντοπούλου (υπεύθυνης Παιδείας του ΠΑ.ΣΟ.Κ. σήμερα!) για την καθιέρωση της αγγλικής γλώσσας ως επίσημης και ισότιμης, δίπλα στην ελληνική, για το σύνολο της δημόσιας διοίκησης. Η πιο διορατική επιλογή πολιτικού ρεαλισμού σε καιρούς σκληρού ανταγωνισμού θα μας πουν οι «εκσυγχρονιστές» κοσμοπολίτες. Σε συνθήκες χυδαίου εθνομηδενιστικού πολυπολιτισμού θα απαντούσαμε κάποιοι από εμάς.

Και η παράδοση…

Το απόσπασμα από τις Δοκιμές του Γ. Σεφέρη, στο οποίο εξετάστηκαν οι μαθητές και η αξία του οποίου παραγνωρίστηκε εξαιτίας του προκλητικού γλωσσικού υπομνηματισμού του, αναφέρεται στη σημασία και το ρόλο της παράδοσης. Ένα εκπληκτικής ομορφιάς και απλότητας αριστοτέχνημα που γονιμοποιεί τους προβληματισμούς όσων διαλέγονται δημιουργικά και ελεύθερα με τη διαχρονία του πολιτισμού που τους γέννησε, στο σήμερα. Διαβάζοντάς το, θυμήθηκα τον ορισμό της παράδοσης που έδωσε ένας σύγχρονος θεολόγος, o Jaroslav Pelikan: « παράδοση είναι η ζωντανή πίστη των κεκοιμημένων, παραδοσιολατρία είναι η νεκρή πίστη των ζωντανών». Στο ελληνικό σχολείο των περασμένων δεκαετιών η παρουσία μιας «παράδοσης» βάραινε καταθλιπτικά τους ώμους των μαθητών και των δασκάλων με την αφόρητη εθνοκάπηλη κενοδοξία της. Διαστρέβλωνε τη σημασία των λέξεων, απονέκρωνε το νόημα ζωής του πολιτισμού μας. Στο σύγχρονο σχολείο της υπερφίαλης αμάθειας, αυτή η «παράδοση» ξεψυχάει πια μέσα σε επιθανάτιους σπασμούς. Και η γνήσια παράδοση του τόπου/τρόπου μας, του Λαού μας και του Σεφέρη παραμένει κάπου εκεί στα αζήτητα. Σαν άγνωστη λέξη …

Εικόνα: Προσωποποίηση της Παράδοσης, δια χειρός Ν. Χούτου

6 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Ευτυχώς, σ' αυτόν τον τόπο δεν πλήττουμε ποτέ! Μετά την (υπό κάποιες προϋποθέσεις γόνιμη και πάντως ενδιαφέρουσα) συζήτηση για τη μετάφραση των λειτουργικών κειμένων της Εκκλησίας ή του Παπαδιαμάντη και του Βιζυηνού, ανοίγει πλέον -επίσημα και θεσμικά- ο δρόμος για τη μετάφραση του Σεφέρη! Φαντάζομαι θα επακολουθήσουν και άλλοι μεγάλοι νεοέλληνες λογοτέχνες που χρειάζονται μετάφραση: απ' τα νέα ελληνικά, βέβαια, στα νέα ελληνικά!

Ανώνυμος είπε...

και στα αλβανικα και στα αλβανικα !!!

Ανώνυμος είπε...

ΘΡΗΝΟΣ, ΘΡΗΝΟΣ, ΘΡΗΝΟΣ, ΤΙΠΟΤΕ ΑΛΛΟ......

Ανώνυμος είπε...

Ανώνυμε 6:07. Δυστυχώς, όπως πορευόμεθα, θα δίδονται τα θέματα -ίσως και από το επόμενο έτος -και στα Αλβανικά. Σύντομα και μόνο στα Αλβανικά... Ντροπή και όνειδος!

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητοί προηγούμενοι σχολιαστές,

Το ζήτημα που θίγετε είναι πραγματικά πολύ σοβαρό. Επειδή όμως τυχαίνει να παρακολουθώ το επίπεδο των "αυτόχθονων" φοιτητών, πτυχιούχων και μεταπτυχιακών της Φιλολογίας (που υποτίθεται πως είναι περισσότερο "καθ' ύλην" αρμόδιοι), σας βεβαιώνω πως η κατάσταση χρόνο με τον χρόνο επιδεινώνεται, και αντίστοιχα, από την πλευρά των εκπαιδευτικών οργανισμών και των διδασκόντων, ο πήχυς όλο και κατεβαίνει. Αυτό νομίζω είναι ακόμη πιο ανησυχητικό φαινόμενο... Δεν μπορώ να πιστέψω ότι υπομνηματίστηκε ο Σεφέρης για να διευκολυνθούν οι αλβανόφωνοι μαθητές. Το "σύγχρονο σχολείο της υπερφίαλης αμάθειας" που ένδοθεν και με τόση αλήθεια περιγράφει στο κείμενό του ο φίλος Γιώργος Μάλφας είναι κυρίως καρπός της γενικευμένης αδιαφορίας και αφασίας που πλήττει εμάς, τους σύγχρονους Έλληνες, που καυχιόμαστε για ένα "ένδοξο" (απώτερο ή εγγύτερο) παρελθόν, τον πολιτισμό, την παιδεία, την παράδοση, τη γλώσσα του οποίου ελάχιστα ή καθόλου έχουμε σπουδάσει...

Ανώνυμος είπε...

Έπεσα στα χέρια ειδικών που με απροσανατόλισαν και με ξεπουπούλιασαν οικονομικά.

Έχω μια κόρη 14 ετών που έχει μαθησιακές δυσκολίες. Δεν γράφει στραβά ή ανάποδα, διαβάζει κανονικά, δεν μπορεί να μάθει/ αποστηθίσει/ συλλέξει σημαντικά στοιχεία/ συνοψίσει/ επιλέξει κυριότερά του (ο,τιδήποτε φανταστείτε) μπροστά σε μια σελίδα βιβλίου του σχολείου, κυρίως ιστορίας ή γεωγραφίας.
Λόγω της δυσκολίας της σε κάθε σχολείο επιλέγει να κάνει παρέα μόνο με προβληματικά/ παραβατικά παιδιά και μας φέρνει πάντα μπροστά σε τετελεσμένα γεγονότα που μας σπρώχνουν σε απελπισμένες πράξεις (αλλαγή σχολείου, αλλαγή "ειδικών" κλπ). Ότι χαρίσματα έχει φροντίζει με κάθε τρόπο να τα εξαφανίσει, προκειμένου να μη διαφέρει στην προβληματική φίλη της (φρόντισε να ξεχάσει τα πορτογαλικά της, αποπειράται να κάνει το ίδιο στα γαλλικά της, στράβωσε τα μπροστινά της δόντια για να βάλει σιδεράκια όπως η φίλη της, καθόταν με τα γόνατα να συγκλίνουν προς τα μέσα και να ενώνονται ώστε να στραβώσουν ενώ η ίδια παλιάέτρεχε με τα δυνατά πόδια της σαν δρομέας, προσπαθεί σε πάρτυ να τρώει τούρτα ενώ τη σιχαίνεται κλπ).

Έχει μεγάλη κλιση στο μπαλέτο και στο πιάνο (όπου μαθαίνει και προετοιμάζει περισσότερα από ότι της δίνεται κλπ) Μακάρι να υπήρχε ένας κόσμος που να μπορούσε να αξιοποιήσει αυτά τα ταλέντα χωρίς να χρειάζονται και οι λοιπές γνώσεις. Δυστυχώς έχω παρακολουθήσει προφορικές εξετάσεις του ΑΣΕΠ για πρόσληψη καθαριστριών από το δημόσιο και για λόγους συναγωνισμού τις ρώταγαν τι γνωρίζουν για τη Συνθήκη της Λωζάνης.

Οι θεραπευτικές εισηγήσεις των ειδικών στα χέρια των οποίων έπεσα και με αφαίμαξαν ήσαν (δεν είναι όλες οι απόψεις του ίδιου ατόμου):

- Δεν έχει δυσλεξία (Λες και υπάρχει ένας διαχρονικά ισχύων ορισμός της δυσλεξίας.Και εγώ είχα δυσλεξία τα χρόνια μου και την αντιμετώπισαν με το ξύλο και τον εξευτελισμό).

- Θα ασχοληθούμε με την προσωπικότητά της μόνο. (Δεν μου απαντάνε όμως στο ερώτημά μου "Δέστε δημοσίευμα της Καθημερινής υπάρχουν ορισμένες μέθοδοι για να μαθαίνουν τα δυσλεκτικά παιδιά. Γιατί αυτές τις μεθόδους να τις ανακαλύψουμε εμείς -μαζί με τους κατάλληλους ειδικούς - όταν η κόρη μου θα είναι 26 ετών και όχι τώρα;

- Αφήστε τη να μείνει στην ίδια τάξη. Καλό θα της κάνει( Όμως εγώ έχει διαβάσει διάφορα βιβλία και άρθρα για τη δυσλεξία, και πουθενά δεν λέει ότι θεραπεύεται με το να μείνει το παιδί στην ίδια τάξη).

- Πηγαίνετε στον τάδε που είναι ειδικός στο να προετοιμάζει δυσλεκτικά παιδιά στο σχολείο και στο τέλος τους περνάει η δυσλεξία. Πήγα και πέρασα τη χρονιά με άθλιες συνθήκες. Ο ειδικός κάθε φορά απήύδηζε προσπαθώντας να της μάθει κάτι, δεν τα κατάφερνε, έλεγε ότι η κόρη μου κουράστηκε και "έχει κατεβάσει τα ρολλά" και μου έδινε μερικές σελίδες γεμάτες με κείμενο το οποίο εγώ ο μή ειδικός θα αναλάμβανα να της τα περάσω στο μυαλό -σαν να ήταν ένα φάξ - προτού κοιμηθεί το βράδυ.

- Να κάνετε οικογενειακή θεραπεία. Εσείς η κόρη σας και η γυναίκα σας. Θα είμαι εγώ και ένας άλλος συντονιστής. Γιατί ο άλλος (ο μπακαλόγατος); Γιατί έτσι γίνεται η ομαδική θεραπεία. Μπορείτε κυρία μου να μου δείξετε σε ένα από τα βιβλία της ομαδικής θεραπείας που έχετε στη βιβλιοθήκη σας να αναφέρει ότι θα υπάρχει και δεύτερος θεραπευτής; Έτσι γίνεται στην Ελλάδα. Και τι με αυτό; Και στη Βραζιλία σε ορισμένες περιοχές κάνουν βουντού. Πόσο θα κοστίσει; 140 η συνεδρία (70 αυτή και 70 ο ειδικευόμενος μπακαλόγατος). Τι λέτε κυρία μου;(Και η θεραπεύτρια καπνίζει σαν φουγάρο μπροστά στην κόρη μου χωρίς να ζητάει συγγνώμη ή άδεια, παρόλο που απαγορεύεται από το Υπουργείο Υγείας. Σκέψου να προστεθεί και ο μπακαλόγατος που να καπνίζει τσιμπούκι!)
- (στη γυναίκα μου) Να μετάσχετε σε ομαδική θεραπεία (σε ένα κατερειπωμένο σπίτι). Θα είναι γονείς παιδιών; Όχι αποκλειστικά, μπορεί μερικοί να είναι γονείς αλλά μπορεί και να μην είναι. Θα το σκεφτώ. Προτού φύγετε, παρακαλώ να με πληρώσετε. 150 Ευρώ. Θα σας ετοιμάσουμε την απόδειξη την επόμενη βδομάδα, να τη ζητήσετε από την κυρία Βάνα.

- Δεν έχει μαθησιακά προβλήματα. Είναι ιδιοφυϊα η κόρη σας. Εσείς οι γονείς έχετε πρόβλημα. Θα πρέπει να κάνετε ατομικές θεραπείες ο καθένας σας. Και η κόρη μας; Η κόρη σας δεν έχει τίποτα. 120 Ευρώ. Θα μου δώσετε απόδειξη; Όχι, δεν δίνω αποδείξεις, είμαι πανεπιστημιακός. τότε και εγώ δεν πληρώνω. Μα μου φάγατε την ώρα.. Λυπάμαι. Ωραία θα σας δώσω απόδειξη για 30 ευρώ. Τότε και εγώ θα σας πληρώσω 30 ευρώ.

Σας παρακαλώ, μπορείτε να μου δώσετε κάποια κατεύθυνση ως προς το τι να κάνω; Η κόρη μου με τόσες επισκέψεις και τέτοια παραπληροφόρηση δεν ξέρει τι ακριβώς συμβαίνει. Ακόμα και αν είμαστε φοβεροί εγκληματίες η γυναίκα μου και εγώ (φανταστείτε με να είμαι σαν τον Αυστριακό!), πάλι υπάρχει υποχρέωση των ειδικών να τη βοηθήσουν σήμερα και όχι όταν γίνει 26 ετών. Οι ειδικοι της έχουν βάλει στο μυαλό ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στις σχέσεις μας και γι' αυτό εκείνη δεν μπορεί να μάθει τη μετάφραση των Αρχαίων.

Φυσικά (στην Ελλάδα πάντα έχουμε συμβουλές και επιχειρήματα) μπορεί να πεί κανείς «γιατί δεν πάτε σε κάποιο ειδικό κέντρο του δημοσίου για τα παιδιά που έχουν μαθησιακά προβλήματα;» Σε αυτούς τους φορείς αν δοκιμάσετε να τηλεφωνήσετε για να κλείσετε ραντεβού, θα πάρετε την απάντηση ότι έχετε σειρά προτεραιότητας για να σας δουν μετά από ένα χρόνο. Δοκιμάστε!

Αν προσφύγετε στο Συνήγορο του Πολίτη σας απαντούν ότι α) "ναι μεν η ιατρική περίθαλψη είναι συνταγματικό σας δικαίωμα, αλλά εδώ υπάρχει αντικειμενική αδυναμία, όπως δηλώνουν οι συγκεκριμένοι φορείς", β)"μπορείτε να κάνετε αγωγή αποζημίωσης κατά του δημοσίου για παραλείψεις των οργάνων του, με βάση το άρθρο 105 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα εάν θεμελιώσετε τη βλάβη που υπέστη η κόρη σας από την παράλειψη...

Η αγωγή εκδικάζεται μετά από 3 1/2 με 4 χρόνια και αν υπολογίσουμε ότι στην καλύτερη περίπτωση κερδίσετε, το δημόσιο θα κάνει έφεση και αναίρεση οπότε μπορείτε να έχετε την απόφαση που θα σας δικαιώνει τελεσίδικη μετά από 7-8 περίπου χρόνια.

Βέβαια δεν είναι εύκολο να έκτέλέσετε απόφαση κατά του δημοσίου, οπότε μπορείτε να προσφύγετε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Στρασβούργο), αλλά θα πρέπει να προσέξετε να ασκήσετε την προσφυγή εντός 6 μηνών από την έκδοση της τελεσίδικης απόφασης (μετά από αναίρεση κλπ). Η εκκρεμοδικία κρατάει περίπου 8-10 χρόνια και μάλλον θα κερδίσετε την υπόθεση με μια συμβολική αποζημίωση, εκτός αν στο μεταξύ ο αρμόδιος φορέας αποφασίσει να καλέσει την κόρη σας για εξέταση..".

Related Posts with Thumbnails